De Berliner Mauerweg • BerlijnBlog.nl (2024)

door Johan | 27 juni 2011 | Om te weten | 15 reacties

De Berliner Mauerweg is een fietspad van pakweg 170 kilometer dat grotendeels is aangelegd op of in de buurt van de voormalige grens tussen West en Oost-Berlijn. Het pad volgt zo goed en zo kwaad als het gaat de exacte route van de Berlijnse Muur en loopt grotendeels over de oude Kolonnenweg van de oostduitse grenstroepen. Helemaal exact kan dat niet omdat de grens bijvoorbeeld ooit door het midden van de Spree en de Havel liep. Of over spoorwegknooppunten, zoals tussen S-Bhf Bornholmer Strasse en S-Bhf Wollankstrasse. Op andere plaatsen zijn gebouwen verrezen of hekken geplaatst en je stuit zelfs ergens op een manege waar paarden je dromerig staan aan te staren. Ook het gegeven “Privatgrundstück” is een hardnekkig verschijnsel waar de Muurfietser met name rond de Griebnitzsee en de Gross Glienicker See mee geconfronteerd wordt. Op die plaatsen moet een omweg worden gemaakt maar uiteindelijk kom je weer op of in de buurt van de oude grenslijn terecht.

De Berliner Mauerweg wordt aangegeven door speciale bordjes. Het is echter geen goed plan om op die bordjes blind te varen want met name buiten de stad en in de natuurgebieden zijn de bordjes schaars, ontbreken in het geheel, wijzen de verkeerde kant op of zijn onvindbaar. Een goede gedetailleerde kaart van de grenslijn is derhalve een aanrader. Als ervaren Muurfietser kan ik het boekje Berliner Mauer-Radweg van Michael Cramer aanbevelen wat vanwege het langwerpige formaat prima in de binnenzak past! Verder wil ik deze website onder de aandacht brengen en dan met name de zeer gedetailleerde kaart, een van de beste die er over het verloop van de grens bestaat, al mag deze website er ook zijn! Verwacht niet overal op de route een keurig geplaveid fietspad; de Mauerweg is een bonte verzameling betonplaten, bospaden, klinkerwegen, vals plat, niersteenvergruizende kasseien en als het tegenzit blubber, maar ook lange saaie stukken strak asfalt, langs de A113 bijvoorbeeld, waar je niets anders rest dan de fiets in de hoogste versnelling zetten en zes kilometer lang dom doortrappen… Vanwege de toestand van de Mauerweg is derhalve een stevige fiets dan ook wel aan te raden. Begin er niet aan op een omafiets maar neem bij voorkeur een mountainbike! Zelf neem ik altijd een rugtas met een setje bandenplakspullen, een kettingpons, een klein fietspompje en inbussleutels mee. Met die inbussen heb ik al eens een collegafietser wiens stuur was losgetrild weer op weg geholpen! Eenmaal onderweg zijn er voor de oplettende waarnemer nog heel wat overblijfselen uit de tijd van de tweedeling te zien. Fundamenten van grenstorens, stukken hek of beton van de Hinterlandmauer die nu als tuinhek dienst doen, keerlussen voor verkeer wat vanwege De Muur niet verder kon en rechtsomkeerd moest maken, heringerichte grensovergangen en de op vele plaatsen nog immer aanwezig brede geul die ooit de Todesstreifen was. Die overblijfselen, tezamen met enige oplettendheid zorgen ervoor dat je vrij snel in de gaten hebt als je ergens verkeerd bent gereden en van de grenslijn afdwaald. Wil je de Mauerweg in meerdere dagen befietsen, plan dan je begin en eindpunt zodat je kan beginnen of afhaken in de buurt van een S-Bahnstation. Wel zo handig want er zijn stukken tussen waar je vér van het openbaar vervoer verwijderd bent!

Ik heb de Mauerweg al twee keer befietst. De eerste keer was in 2008 en toen deed ik er vier dagen over. Gewoon omdat ik de tijd had, alles wilde zien, de route moest uitpuzzelen en ’n paar keer fout ben gereden. De foto’s van die tocht zijn hier te zien. In 2010 deed ik er iets langer dan twee dagen over en fietste ik, in tegenstelling tot 2008 tegen de klok in, waardoor ik merkwaardig genoeg het gevoel had een totaal andere route te fietsen: hier de foto’s…

Tijdens m’n laatste tocht in 2010 kwam ik ’s ochtends bij de oude grensovergang aan de Sonnenallee een collega Muurfietser tegen die op een kaart stond te turen en mij vroeg of ik soms ook een Muurfietser was. (Muurfietsers hebben blijkbaar een onderlinge band van “wij begrijpen elkaar”) We stonden even te babbelen en hij vertelde dat hij de route in één dag wilde fietsen waarna hij weer snel op z’n draadezel sprong en verder ging. We fietsten beiden in tegengestelde richting en laat in de middag, net nadat ik het meest noorderlijkste punt van de Mauerweg in Frohnau was gepasseerd, hoorde ik “héééééééé” en sjeesde diezelfde man me met opgeheven hand voorbij. Hij kwam net de helling af die ik met ’t zuur in de benen aan ’t beklimmen was. De kaart van Berlijn visualiseerde zich voor m’n geestesoog en ik zag dat hij sinds die ochtend echt een enórm stuk had afgelegd en gezien het tijdstip dat ik hem bij de Sonnenallee tegenkwam, ging ik ervan uit dat hij de Brandenburger Tor als start en finish had gekozen. Dat gaat hij redden, dacht ik, die is over dik twee uur klaar met z’n tocht! Chapeau!

En sinsdien spookt het door mijn hoofd: de Mauerweg in één dag… Zal ik óók…?